Các phương pháp giáo dục mầm non trên thế giới
Phương pháp Montessori
Phương pháp này được đặt theo nhà giáo Maria Montessori. Lấy năng lực tự học của trẻ làm cơ sở quan trọng nhất. Trẻ học bằng phương pháp này được khuyến khích tự phát triển các kỹ năng của riêng mình. Hầu hết các giáo viên chỉ quan sát, góp ý và hỗ trợ trẻ khi trẻ thực sự cần.
Điều đặc biệt của phương pháp này là không bao giờ ép buộc trẻ làm những điều mình không muốn. Đồng thời, trẻ luôn có quyền tự do học hỏi hoặc giao tiếp. Trẻ trở nên độc lập, giao tiếp tự tin và an toàn, có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.
Bên cạnh đó, có 5 lĩnh vực thuộc phương pháp Montessori mà các bậc phụ huynh cần hiểu rõ.
- Thực hành về cuộc sống: Trong các lĩnh vực của cuộc sống, trẻ có thể tự mặc quần áo, buộc dây giày, chuẩn bị thức ăn hoặc chăm sóc, dpnj dẹp môi trường xung quanh như tưới cây, trồng cây,…
- Các giác quan: Thực hiện các bài tập kích thích sự phát triển toàn diện 5 giác quan của bé.
- Ngôn ngữ: Với phương pháp Montessori, trẻ có thể tự do giao tiếp và được hướng dẫn đọc, viết các chữ cái và con số
- Toán: Trẻ được làm quen với các con số thông qua phép tính hoặc các bài toán đơn giản.
- Văn hóa: Trong lĩnh vực này, trẻ được học mọi thứ về lịch sử, âm nhạc, đồ vật, động vật…
Phương pháp Reggio Emilia
Đây là phương pháp giáo dục mầm non có nguồn gốc từ Ý. Ưu điểm của phương pháp này là trẻ có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách độc lập nhằm kích thích khả năng tư duy của trẻ. Trẻ luôn tôn trọng, không giới hạn trong một khuôn hình mà tự động sáng tạo và làm những gì chúng thích. Với phương pháp Reggio Emilia, ý kiến của trẻ luôn được lắng nghe. Giáo viên chỉ là người quan sát và hỗ trợ. Trẻ sẽ giải quyết các vấn đề khó khăn.
Phương pháp giáo dục trẻ tại nhà Glenn Doman
Giáo sư Glenn Doman là người phát minh ra phương pháp giáo dục mầm non này. Với phương pháp Glenn Doman, trẻ được kích thích trí thông minh về lời nói và nâng cao vốn từ vựng bằng flashcard. Nhờ đó, trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần và tình cảm và khả năng vượt qua nghịch cảnh được kích thích ngay từ khi còn nhỏ.
Phương pháp Glenn-Doman được khuyến nghị nên được dạy tại nhà từ khi trẻ còn nhỏ từ 3 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu cha mẹ không có thời gian để thực hiện ở nhà thì có thể tìm trường mầm non có áp dụng phương pháp này.
Phương pháp giáo dục trẻ mầm non Steiner
Phương pháp Steiner là một trong những phương pháp giảng dạy mầm non phát triển mạnh trên thế giới. Phương pháp này do một nhà triết học, kiến trúc sư người Áo. Phương pháp này tập trung vào 3 yếu tố: cảm xúc, suy nghĩ và ý chí của trẻ. Mục tiêu chính của Steiner không phải là nhồi nhét kiến thức vào đầu đứa trẻ. Nó được thực hiện thông qua các hoạt động vui chơi, âm nhạc, vẽ tranh hoặc tiếp xúc với thiên nhiên. Từng chút một, các em sẽ tiếp tục được tích lũy kiến thức và học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm sống.
Một ngôi trường dạy theo phương pháp Steiner phải hội tụ đầy đủ các yếu tố:
- Trẻ luôn vui chơi, khám phá và phát triển trí tưởng tượng của mình.
- Thường tổ chức rất nhiều hoạt động
- Các giáo viên sẽ là người hướng dẫn và làm gương.
- Các dụng cụ, đồ chơi cần được thiết kế sáng tạo để kích thích tư duy của trẻ.
Phương pháp STEM
Thực hành độc lập và tham gia vào các hoạt động sáng tạo là hình thức đào tạo chính của STEM. Trẻ em được hưởng loại hình giáo dục này sẽ có những lợi ích sau: Kiến thức về khoa học và công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Khả năng tư duy và sáng tạo tốt, làm việc hiệu suất cao. Đồng thời, trẻ phát triển các kỹ năng mềm.
STEM là phương pháp giáo dục mầm non hiện đại nhất. Phương pháp này coi giáo viên không chỉ là người cung cấp kiến thức mà còn là người đồng hành, hỗ trợ trẻ trong học tập và trong cuộc sống. Phương pháp STEM tạo hứng thú, tìm tòi và khám phá cho trẻ trong học tập và cuộc sống để các em vẫn đảm bảo được kiến thức.
Phương pháp học STEM
>>> Tìm hiểu: Phương pháp tích hợp STEM vào chương trình học của trường quốc tế Việt Úc
Phương pháp giảng dạy HighScope
Mục tiêu chính của phương pháp HighScope là đảm bảo rằng trẻ em được tiếp thu tốt khi tham gia vào các chương trình học tập. Trẻ em tiếp thu kiến thức thông qua trải nghiệm của chúng với mọi người và thế giới xung quanh. Phương pháp này còn giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.
Một lớp học áp dụng phương pháp HighScope phải đảm bảo 3 yếu tố cần thiết sau:
- Có sự tương tác giữa giáo viên và trẻ.
- Các hoạt động và học tập nên được lên kế hoạch cho mỗi ngày.
- Các trường học nên có trang trí lớp học đẹp. Nó có thể được trang trí theo sở thích của trẻ em. Và cách sắp xếp dụng cụ hợp lý để trẻ có thể dễ dàng lấy và cất đồ đạc.
Phương pháp dạy trẻ phát triển trí tuệ Shichida
Đây là phương pháp giáo dục sớm ở Nhật Bản. Phương pháp Shichida nhấn mạnh đến việc nuôi dạy trẻ trong 6 năm đầu đời. Chính vì những kết quả mà phương pháp này mang lại nên nó đã được sử dụng và phát triển hơn nữa ở nhiều quốc gia.
Mục tiêu của phương pháp này là sự phát triển toàn diện của trẻ. Từ việc dạy về phát triển trí não, tinh thần và thể chất, đặc biệt là phát triển não bộ của trẻ em được chú trọng.
Khi trẻ được dạy theo phương pháp này, trẻ có kiến thức rộng mở, khả năng giải quyết vấn đề linh hoạt và khả năng tiếp thu thông tin. Lợi ích thứ hai mà phương pháp Shichida mang lại cho trẻ là giúp trẻ có ý thức từ nhỏ.
Phương pháp Forest School
Nói đến Forest School, chắc hẳn không còn là phương pháp dạy trẻ mẫu giáo xa lạ với những quốc gia có nền giáo dục phát triển như Hoa Kỳ hay Phần Lan. Khi áp dụng phương pháp này, trẻ có thể chơi ngoài trời, tự do khám phá và hòa mình vào thiên nhiên xung quanh.
Tất cả các chương trình của phương pháp này đều hướng tới sự tham gia thường xuyên và lâu dài của trẻ em. Ở đây trẻ em sử dụng các vật liệu tự nhiên để học tập và thiết kế, mở mang kiến thức.
Có hai điều quan trọng mà trẻ có được sau khi được nuôi dạy bằng phương pháp Forest School đó là đầu óc minh mẫn, trí tuệ minh mẫn và cơ thể khỏe mạnh.
Một số phương pháp giáo dục trẻ mầm non khác cần lưu ý
- Phương pháp tình cảm: Cũng như các phương pháp dạy học mầm non trên, giáo viên cần có những lời nói và hành động động viên khích lệ trẻ. Từ đó, tạo niềm tin sâu sắc mà trẻ dành cho mình. Khi đó trẻ sẽ noi theo và đối tốt với gia đình và mọi người xung quanh.
- Phương pháp thực hành: Giáo viên sẽ sử dụng các đồ vật để rèn luyện tư duy, kích thích sự tìm tòi, giúp trẻ tích lũy kinh nghiệm trong các tình huống khó khăn.
- Phương pháp tình huống: Khi trẻ gặp khó khăn, bạn cần xác định tình huống cụ thể mà trẻ có thể học và cách giải quyết.
- Phương pháp thực hành: Đưa ra yêu cầu cao hơn đối với trẻ để giải quyết chúng. Ví dụ như những tình huống mà trẻ thường gặp trong cuộc sống. Đồng thời, hiểu rõ khả năng giải quyết công việc trong khả năng của trẻ.
- Phương pháp trực quan và minh họa: Giúp trẻ làm quen với việc học tập bằng hình ảnh minh họa sống động và các công cụ học tập hiện đại.
- Phương pháp lời nói: Giáo viên cần truyền đạt vấn đề và giúp trẻ bộc lộ khả năng của bản thân thông qua lời nói và hành động.
Chương trình học mầm non kích thích trí sáng tạo ở trẻ
Chương trình giáo dục mầm non tại VAS
Tại VAS, chương trình giáo dục song ngữ mầm non là sự kết hợp giữa chương trình tiếng Anh được xây dựng dựa trên khung chương trình phát triển nền tảng tiền tiểu học (Early Years Foundation Stage) của Vương Quốc Anh và chương trình văn hóa quốc gia nhằm tập trung vào các hoạt động được thiết kế và truyền tải bởi giáo viên bản xứ và Việt Nam, giúp trẻ phát triển 6 kỹ năng nền tảng quan trọng:
- Phát triển nhận thức tình cảm và xã hội: Trẻ hiểu được bản thân trong mối quan hệ với gia đình, nhà trường và cộng đồng lớn hơn bên ngoài – từ đó trẻ sẽ học được cách thấu cảm, sẻ chia và hợp tác với cộng đồng xung quanh mình.
- Phát triển thể chất: VAS luôn đảm bảo lịch trình rèn luyện thể chất mỗi ngày cho trẻ mầm non để trẻ tăng sức bền, kích thích phát triển chiều cao và cơ thể khỏe mạnh cứng cáp. Các hoạt động phát triển thể chất cho trẻ bao gồm tập thể dục buổi sáng, các trò chơi vận động cùng dụng cụ, bơi, đạp xe, kéo co và các hoạt động học tập ngoài trời…
- Phát triển kỹ năng giao tiếp: trẻ mầm non tại VAS được làm quen rất sớm với việc xây dựng kỹ năng nghe nói, tiền đọc và tiền viết song ngữ Việt-Anh thông qua các hoạt động kích thích giao tiếp như đóng kịch, kể chuyện, các trò chơi tương tác. Không chỉ vậy, 10-20 tiết tiếng Anh mỗi tuần giúp trẻ phát triển nhanh tốc độ phản xạ với ngôn ngữ và hình thành ngữ âm tự nhiên.
- Xây dựng kỹ năng học thuật sơ đẳng: Ngày từ bậc mầm non, học sinh VAS được tiếp cận với các khái niệm về Toán, khoa học, công nghệ thông tin và truyền thông (ICT). Các bài học được thiết kế dưới hình thức trò chơi giúp tăng tương tác và hứng thú từ trẻ, đồng thời kích thích sự phát triển tư duy cho não bộ của trẻ.
- Xây dựng hiểu biết về thế giới: Những bài học cơ bản trong ứng xử giao tiếp, chăm sóc bản thân, tự vệ, quản lý cảm xúc… được đưa vào rèn luyện khéo léo trong chương trình và hoạt động dã ngoại để trẻ dần hình thành phẩm chất tự lập, tự chủ trong sinh hoạt và học tập.
- Xây dựng tư duy, phát triển năng khiếu: Việc tiếp xúc với chữ số, chữ cái, hình dạng, mỹ thuật, âm nhạc… trong chương trình học hàng ngày tại VAS giúp các em hình thành khả năng tư duy phân tích và cảm thụ nghệ thuật sớm. Bên cạnh đó, trẻ có nhiều cơ hội phát triển năng khiếu cá nhân và sự tự tin qua những cuộc thi như “Spelling Bee” (cuộc thi đánh vần tiếng Anh), “VAS’s got talent” hay “VAS Olympic”…
